ျမင့္ျမတ္သာစြ လူ႔ဘဝ

လူသည္ အျခားသတၱဝါမ်ားထက္ ျမင့္ျမတ္သာလြန္သည္ဟုဆို၏။ သို႔ေသာ္ ျမင့္ျမတ္သာလြန္သည့္ အရည္အေသြးမ်ား မရွိလွ်င္ စား,ေန,အိပ္,ကာမကုန္အတြက္မွ်ေလာက္သာ နားလည္သည့္သတၱဝါမ်ား၏ အေျခေနထက္ ထူးျခား လိမ့္မည္မဟုတ္။ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ စားဝတ္ေနေရးကိစၥမ်ားႏွင့္သာ အခ်ိန္ကို ကုန္လြန္ေနေစမည္ဆိုလွ်င္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ကိုယ္တိုင္ကို လူသားဟု ေဖာ္ျပရန္မွာ ရွက္ဖြယ္ပင္ေကာင္းလွေပ၏။ စင္စစ္အားျဖင့္ လူတြင္ အမွန္တရားကို စူစမ္းရွာေဖြႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္ သတၱိရွိပါသည္။ဗုဒၶဘာသာမွာ ဤ အမွန္တရားကို ဓမၼဟုေခၚသည္။ တျခားေသာ သတၱဝါမ်ားသည္ အမွန္တရားကို (ဝါ)ဓမၼကို နားလည္နိုင္ေသာစြမ္ရည္း မရိွပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤစၾကၤာဝဠာမွာ လူသား၏ အသိဥာဏ္ သည္ အျခားေသာသတၱဝါမ်ား၏ အသိဥာဏ္ထက္ သာလြန္ေသာ အရည္ေသြးရိွေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လူ သား၏ စိတ္ဓာတ္သည္သာလ်ွင္ အမွန္တရားကို နားလည္နိုင္စြမ္းရိွသည္။

လူသားမ်ားသည္ ဤစႀကၤဝဠာမွာ ခက္ခဲနက္နဲလွစြာေသာ ဘာသာေရး လူမႈေရး အစရိွသည္ကို စနစ္တက်
စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္ေသာ တစ္ခုတည္းေသာ သတၱဝါပင္ျဖစ္သည္။ လူသား၏စြမ္းရည္ကို အတိက် တိုင္းတာနိုင္ေသာ ေခတ္မီွပစၥည္းဟူ၍ ယေန႔ထိ မရိွေသးသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ လူသားစြမ္းရည္ကို အတိက်တိုင္းတာ၍ မရျခင္းသည္ပင္ လူသားမ်ား၏ ထူးျခားခ်က္ တစ္ခုျဖစ္သည္။

လူသားမ်ားသည္ ေရွးပေဝသဏီကတည္းက မိမိတို႔၏ အခက္ခဲမ်ားကို ေက်ာ္လႊားနိုင္ရန္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကိုရရိွရန္ မိမိတို႔ ယံုၾကည္သည့္အတိုင္း အားကိုးဖြယ္ရာကို ရွာၾကသည္။ ထိုသို႔ ယံုၾကည္ရာကို
ကိုးကြယ္ၾကရင္း ဘာသားတရားမ်ား ေပၚထြန္းလာသည္။ နတ္ျပည္ ျဗာဟၼာျပည္မွာေတာင္ ဘာသာတရား ေပၚထြန္းျခင္းမရိွဟု စာေပမ်ားက ေဖၚျပထားသည္။

တခါတရံမွာ လူအခ်ိဳ႕သည္ နတ္ ျဗာဟၼာမ်ားအား သူတို႔နာမည္ကုိ ထုတ္ေဖၚၿပီး ပူေဇာ္ပသၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လူသားမ်ား၏ ပင္ကိုယ္ေတြးေခၚမႈ စြမ္းရည္သည္ ၄င္းနတ္ျဗာဟၼာမ်ားထက္ သာလြန္ေၾကာင္း
နားလည္သင့္ေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။ ဗုဒၶဘာသာ ရႈေထာင့္က ေျဖရလွ်င္ နတ္ ျဗာဟၼာ တစ္ေယာက္ေသာ္မွ သဗၺညဳတဥာဏ္ရွင္ ဘုရားျဖစ္ျခင္း မရိွေသာေၾကာင့္ပင္။

အျမင့္ဆံုး အေနအထားသို႔ေရာက္ရန္ လူ႔အသိဥာဏ္ကို ျမွင့္တင္နိုင္သည့္စြမ္းရည္သည္ လူမွာသာ ရိွေသာေၾကာင့္ လူသတၱဝါသည္သာလွ်င္ သဗၺညဳတဥာဏ္ကို ရနိုင္သည္။

ဤဓမၼ အသိတရားကို ျဖန္႔ျဖဴးလ်က္ လူသည္ သူ၏ ကာလရွည္ၾကာေနရျခင္းကို နားလည္ရန္ႏွင့္ ျမင့္ျမတ္သူ ေလးစားထိုက္သူျဖစ္ရန္ ဖန္တီးနိုင္သည္။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ပံုေသတြက္ခ်က္နိုင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကသည္။

အတိတ္ကာလကေရာ မ်က္ေမွာေခတ္မွာပါ ေတြးေခၚပညာရွင္မ်ားသည္ လူသားမ်ားအတြက္ အဓိကေမးခြန္းသံုခုကို ေလးနက္စြာ စဥ္းစားခဲ့ၾကသည္။
(၁) Who am I? ငါဘယ္သူလဲ။
(၂) What am I doing here? ငါဒီမွာ ဘာလုပ္ေနတာလဲ။
(၃) Am I needed ? ဒီမွာ ငါ့ကို လိုအပ္မႈရိွပါသလား။ ဒီေလာက ဒီအသိုင္းဝိုင္းက ငါ့ကို အေလးထားပါသလား။ လူသားမ်ား အဓိပၸါယ္ရိွစြာ ရပ္တည္မႈအတြက္ ဤေမးခြန္း သံုးခု၏အေျဖက အေျခခံျဖစ္သည္။

ဤအေျခခံ သေဘာမ်ားကိုပင္ ဘဝ၏ ေရးႀကီးေသာ အခ်က္ဟု က်ြန္ုပ္တို႔ေျပာၾကသည္။ ၄င္းအျပင္ လူသားႏွင့္ဆိုင္ေသာ အေျခခံ စည္းမ်ဥ္းသေဘာတရားဆိုတာ ဘာလဲ? ဘယ္အရာလဲ? ဤေမးခြန္းကို ေျဖဆိုရန္ “human”လူ ဟူေသာ ေဝါဟာရ စကားလံုး၏ အဓိပၸါယ္က ဘာလဲဟု မိမိကိုယ္တိုင္
ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေရွးဦးစြာ ျပန္လည္းေမးခြန္းထုတ္ရမည္။

ပါဠိ Pali ဘာသာႏွင့္ သကၠဋ Sanskrit ဘာသာမွာ Human ဟူေသာ ေဝါဟာရကို ညႊန္ျပရန္ မႏုႆ=
manussa (သ႔ိုမဟုတ္) manusya ဟူေသာ စကားလံုးကိုသံုးၾကသည္။ ယင္း manussa (သုိ႔) manusya ဟူေသာ စကားလံုးသည္ အလြန္ အဓိပၸါယ္စံုေသာ စကားလံုးျဖစ္သည္၊၊ ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ ဆက္စပ္၍ အဂၤလိပ္ ေဝါဟာရ လူ manဟူေသာ စကားလံုးသည္ စဥ္းစားျခင္းအဓိပၸါယ္ကို ေဆာင္ေသာ manu ဟူေသာ Sanskrit ဘာသာမွ ဆင့္ပြားလားျခင္းဟုဆိုသည္။

လူမ်ားသည္ ၄င္းတို႔၏ ရႈပ္ေထြးလွစြာေသာ အဆင့္အတန္း အေျခအေန အရပ္ရပ္အေပၚ သင့္ျမတ္ေသာ
စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစတတ္သည္။ ယင္းသို႔ေသာ သတၱဝါမ်ားကိုသာ မႏုႆ =manussa (human)လူဟု ေခၚေဝၚအပ္သည္။ လူ Manဟူေသာ စကားလံုးသည္ (စိတ္)Mana ဟူေသာ ပါဠိ ဘာသာမွ ဆင္းသက္လားျခင္းဟု ဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေတြးေခၚစဥ္းစားတတ္သူကို လူ ဟု ေခၚသည္၊။ ( One who has a mind to think is called Man)

ဤေနရာ၌ ဆက္စပ္၍ ပါဠိ ဆရာမ်ားက- ကုသလာကုသလံ မနတိ ဇာနာတီတိ မႏုေႆာ = အေကာင္း အဆိုး ကုသိုလ္ အကုသိုလ္ကို ပိုင္းျခားသိတတ္ေသာေၾကာင့္ လူ။

ကရာဏာကရဏံ မနတိ ဇာနာတိီတိ မႏုေႆာ= အေၾကာင္း ဟုတ္ / မဟုတ္ (ဝါ) ျပဳသင့္/မျပဳသင့္ကို သိတတ္ေသာေၾကာင့္လူ။

အတၳာနတၳံ မနတိ ဇာနာတီတိ မႏုေႆာ = အက်ိဳး ရိွ /မ ရိွ ကို ပိုင္းျခား သိတတ္ေသာေၾကာင့္ လူ စသည္ျဖင့္ အဓိပၸါယ္ မ်ားစြာ ဖြင့္ဆိုၾက၏။
တျခားေသာသတၱဝါမ်ားထက္ သာလြန္ ျမင့္ျမတ္ေသာ အသိဥာဏ္ႏွင့္ လူသားမ်ားသည္ မိမ္ိျဖစ္လိုရာ၊ ေ၇ြးခ်ယ္ရာမွန္သမ်ွကို လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္တတ္သည္။

“အၾကင္နာတရားမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ထားေသာ ႏွလံုးသားရိွသူသည္ လူ” ဟု တရုတ္မ်ားက အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုေသး၏။ လူ႔ ႏွလံုးသားမွာ အၾကင္နာတရားႏွင့္ ရိုးသား မွဳဆိုတာ ရွိပါတယ္။ အကယ္၍ ၄င္း အရည္ေသြး ႏွစ္မ်ုိဳးသာ မရိွခဲ့လွ်င္ လူဟု ေခၚဆိုရန္ သင့္ေလ်ွာ္မည္မဟုတ္ေပ။

အေနာက္တိုင္းေတြးေခၚရွင္မ်ားက လူကို မိမိတို႔၏ အာရံုႏွင့္ အေၾကာင္းအက်ိဳးဆီေလွ်ာ္စြာ သံုးတတ္သူ ဟု ေကာက္ခ်က္ ခ်ၾကသည္။ လူသားမ်ားသည္ သူတို႔၏ ျပဳမူေဆာင္ရြက္စရာမ်ားကို အေၾကာင္းအကိ်ဳး ဆီေလွ်ာ္စြာျပဳလုပ္တတ္ေသာ တစ္ခုတည္းေသာ သတၱဝါျဖစ္၏။

အျခားေသာ သတၱဝါမ်ားသည္ သူတို႔၏ သဘာဝ အသိဥာဏ္ အတိုင္းသာ ပံုေသ အသက္ရွင္ေနေန တတ္၏။
ေပ်ာ္ရြင္တတ္ၾက၏။ လူသားမ်ားသည္ အႏၱယ္ၾကားမွ လြတ္ေျမာက္ရန္ လုပ္တတ္၏။ စိတ္ဓာတ္ကို မေကာင္းေသာအေတြးေခၚမ်ားမွ ေရွာင္လႊဲျပီး ေကာင္းမြန္ေသာ ဂုဏ္တရားမ်ားကို ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ပြားမ်ားေသာ အခါ ျငိ္မ္းခ်မ္းမွဳကို ရနိုင္သည္။ ျငိမ္းေအးေသာစိတ္သည္ စိတ္၏စင္ၾကယ္ျခင္း စိတၱဝိသုဒၶိကို ျဖစ္ေစသည္။

နႏၵ (ေဆြသဟာ)- မဂဓတကၠသိုလ္
Dr.K.Sri Dhammarnada ၏ superiority of human life ကို စကားညွပ္ တန္ဆာျပီး ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။